Nevşehirli Damat İbrahim Paşa (d. 1660 – ö. 16 Ekim 1730 İstanbul), III. Ahmet saltanatında, 9 Nisan 1718 – 1 Ekim 1730 tarihleri arasında sadrazamlık yapmış Türk asıllı Osmanlı devlet adamı. Oğuzların Beydilli boyuna mensup Boynuinceli aşiretindendir.[1] İsmiLale Devri ve Nevşehir ile özdeşleşmiştir. Enderun‘dan yetişen sadrazamların on üçüncüsü ve Osmanlı sadrazamlarının yüz otuzuncusudur.
Hayatı
Nevşehir (Muşkara)’de dünyaya geldi. Babası İzdin (Zeytin) Voyvodası Ali Ağa idi.
İş bulmak için İstanbul‘a gelmiş ve Eski Saray masraf katibi Mustafa Efendinin delaletiyle (tavsiyesiyle) 1689‘da sarayın helvacıocağına, daha sonra eski saray baltacıları ocağına kaydolmuştur. İbrahim Efendi hizmetleri ile zamanla yükselip Darüssaade ağasının yazıcı halifesi olarak Padişahın bulunduğu Edirne‘ye gitti. Şehzade Ahmed‘in padişah olmasından sonra 1703‘te Darüssaade ağası yazıcılığına tayin edildi. Bu vazifedeyken padişahın itimat ve teveccühünü kazandı. Ancak Sadrazam olan Çorlulu Ali Paşa onu Edirne’ye gönderdi.
1715‘te Mora Seferine çıkan Veziriazam Silahdar Damat Ali Paşa, İbrahim Efendi’yi mevkufatçılıkla beraberinde götürdü. Buranın alınmasından sonra da tahrir (katiplik) işi ile vazifelendirildi.
İbrahim Efendi, 1716 yılında Avusturyalılarla yapılan Petrovaradin Muharebesi‘nde bulundu. Mağlubiyetten ve sadrazam ve serdar-i ekrem olan Silahdar Damat Ali Paşa şehit olduktan sonra vaziyeti Padişaha arz etmek üzere bir arıza ile ordu tarafından Edirne‘ye gönderildi. III. Ahmed çok güvendiği İbrahim Efendi’yi geri göndermeyerek birinci ruznameci yaptı. Birkaç gün sonra da 3 Ekim 1716‘da sadaret kaymakamlığına tayin etti.
İbrahim Paşa, şehit Silahdar Damat Ali Paşa‘nin dul kalmış bulunan III. Ahmed‘in kızı Fatma Sultan ‘la 1717‘de nikahlanarak Damat oldu. İbrahim Paşa’nın teşebbüsleri sayesindeAvusturyalılarla barış yapılmasının kararlaştırılmasından sonra, 1718‘de sadrazamlığa getirilerek Avusturya ile Pasarofça Antlaşması‘nı imzaladı. Aynı yıl Venediklilerle de barış yapıldı.
İbrahim Paşanın on üç yıl süren sadrazamlığı zamanında İran ile bir kez savaş yapıldı. Ancak oluşturulan genel barış ortamında devlet bir huzur dönemine girmiştir.
Lale, Çırağan, Sadabad ve diğer mesirelerde, helva sohbetleri düzenlenmesi de bu dönemde oldu. Bunun yanı sıra ilk matbaanın tesisi ve sanayi müesseselerinin kurulması onun gayretleri ile gerçekleşti.
İbrahim Paşa, Eylül 1730‘da meydana gelen Patrona Halil İsyanı sırasında Sultan III. Ahmed’in heyetiyle birlikte vardığı karar uyarınca öldürülerek cesedi isyancılara teslim edildi. Cesedi paramparça edildi.
Değerlendirme
Devlet işlerine vakıf, düşünceli, mutedil, kadirşinas, kabiliyetli insanların kadrini bilen bir devlet adamıydı. Padişahın teveccühünü (sevgi ve yakınlık) kazanmakla ve bütün işleri eline almakla şımarmamış, kendisine fenalık yapanlara dahi iyilikte bulunmuştur.
“ | İbrahim Paşa’nın yüksek nitelikleri beyandan aşırıdır. Hazineyi gelirle doldurmuştur. Din ve devlet işlerindeki hizmeti de yazıya sığmaz. Himmeti yüksekti. Aristo kavrayışlı, Eflatun görüşlü, Lokman bilgeliğinde, mülk ve milleti düzende tutan, vakur, mütevazı, tedbirli, mert ve gayretli, iyiliği ikramı çok, yüce himmetli, iyi ahlaklı, yüce soylu, doğruluktan şaşmayan, tedbirli vezir, kanunlara hakim benzersiz sadrazamdı. Özellikle bilgin ve erdemlilere, şeyhlere, ariflere, hüner sahiplerine, şiir ve nesir yazanlara, söz ve yazı ustalarına, müzisyenlere aşırı meyli ve yakınlığı vardı. Ekseri gece ve gündüzlerde ilim ve marifet sahipleriyle sohbet eder, her birini ödüllendirirdi. Bir kişiyi ayıbından ötürü aşağılamaz, rakiplerine bile mansıplar vezirlik verir, yaşlı yoksul herkesi ihyadan geri kalmazdı. Yaratılışı gereği hayır işlerine düşkündü. Nice nice yüce eseri vardır. | „ |
—Dilâverzâde, Zeyl-i Hadîkatü’l-Vüzerâ‘dan |
Eserleri
Damat İbrahim Paşa’nın hayır eserleri oldukça fazladır. Bunların başında, zevcesi Fatıma Sultanla beraber İstanbul‘da Şehzade Camii yakınında yaptırdıkları dershane (Darülhadis), talebeye mahsus odalar, sebil, kütüphane gelir. İstanbul‘un muhtelif yerlerinde çeşme, sebil ve mesire yerleri yaptırmıştır. Ayrıca doğum yeri olan ve o tarihteNiğde‘ye bağlı olan Muşkara köyünü, başka yerlerden ahaliyi getirip, aşiretleri iskan ile burayı kaza yaptı ve kasabayı sur ile genişletti. Muşkara adını kaldırıp Nevşehir diye adlandırdığı bu yerde iki cami, bir medrese ve medrese talebesiyle fakir halk için imaret yaptırdı.
İstanbul‘da kitap satan esnafta bulunan nadide kitapların, ucuz fiyatla satın alınarak Avrupa‘ya gönderildiğini öğrenen İbrahim Paşa, bu eserlerin yurtdışına çıkışını yasaklayıp kütüphaneler tesis etti. Ayrıca İstanbul‘da bir çini fabrikası ve çuha fabrikasının yanında Hatayi ismi verilen kumaş fabrikasının tesisi, İbrahim Paşa’nın gayret ve çalışmalarıyla olmuştur. Lale Devri ile başlayan park ve bahçelik de bu gayretli sadrazam sayesinde gerçekleşti. Ancak 1730 yılındaki Patrona Halil İsyanı‘ndan sonra bu bahçeler yakılıp yıkıldı.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Danışmend, İsmail Hâmi, (1961) Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Buz, Ayhan (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
- Aktepe, M. Münir, “Damad İbrahim Paşa, Nevşehirli”, in: Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Bd. 8, S. 441–443, Istanbul 1993
Önce gelen: Tevkii Nişancı Mehmed Paşa |
Osmanlı Sadrazamı 9 Nisan 1718 – 1 Ekim 1730 |
Sonra gelen: Silahdar Damat Mehmed Paşa |
Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Nev%C5%9Fehirli_Damat_%C4%B0brahim_Pa%C5%9Fa
Your comment is awaiting moderation.
Fine facts. Thanks a lot!
http://talahicc.com/
canadian pharmacies that ship to us
canadian drugs
prescription drugs without prior prescription
trust pharmacy canada
Your comment is awaiting moderation.
You reported it adequately!
http://canadianpharmaciesnnm.com/
cialis online canada online pharmacies canadianpharmacy canadian drugs
canadian drug stores online
online canadian pharmacies
pharmacy prices
drugs from canada
compare prescription prices
the canadian pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Thank you, Good stuff!
http://canadianpharmaciesnnm.com/
mail order pharmacies canada drugs legitimate canadian mail order pharmacies canada drugs online
canadian pharmacy uk delivery
canadian pharmacy meds
canada drugs online
prescription cost
canadian pharmacies
canadian pharmacy viagra brand
Your comment is awaiting moderation.
Seriously quite a lot of excellent facts!
http://talahicc.com/
prescription pricing online pharmacies canada buying drugs canada [url=https://nicktambone.com/]canada online pharmacies[/url]
ed meds online
canada pharmacy online reviews
canada pharmacy online orders
canadian rx pharmacy online
no prior prescription required pharmacy
pharmacy canada
Your comment is awaiting moderation.
With thanks. Ample material!
http://canadianpharmacyntx.com/
best online pharmacies canada canada drugs canadian online pharmacies canada pharmacy online
canadian pharmacy no prescription needed
drugs from canada
safe canadian online pharmacies
canadian cialis
online pharmacies canada
canada pharmacy online no script
Your comment is awaiting moderation.
This is nicely put. !
http://canadianpharmacysilo.com/
mexican online pharmacies canadian pharcharmy prescription prices comparison aarp approved canadian online pharmacies
canadian discount pharmacy
northwest pharmacy
overseas pharmacies
drugs from canada
no prescription online pharmacy
global pharmacy canada
Your comment is awaiting moderation.
Great material. Thanks a lot.
http://canadianpharmacyntx.com/
buy cialis canada pharmaceuticals online drug stores near me northwestpharmacy
internet pharmacy
drugs without prescription
canadian pharmacy online canada
pain meds online without doctor prescription
online pharmacies no prescription
canadian pharmacy viagra
Your comment is awaiting moderation.
With thanks, An abundance of data.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
cialis canadian pharmacy top rated canadian pharmacies online canada online pharmacy canadian online pharmacies
meds online
canadian meds
buy cialis
drugs without prescription
mexican pharmacies shipping to usa
pharmacy online
Your comment is awaiting moderation.
Thank you, Plenty of forum posts.
http://canadianpharmacymim.com/
canadian pharmacy online canada canada pharmaceutical online ordering mexican pharmacies north west pharmacy canada
buy prescription drugs online
cialis canadian pharmacy
best online international pharmacies
online pharmacy reviews
pharmacy prices
rx price comparison
Your comment is awaiting moderation.
Appreciate it! Ample postings!
http://canadianpharmaciesnnm.com/
canadian drugstore canadian pharmacy online prescription drugs prices canadian pharcharmy
online pharmacy reviews
mail order pharmacy
canada pharmacies online
canadian online pharmacy reviews
pharmacies in canada
canada pharmacy online reviews
Your comment is awaiting moderation.
You said it nicely..
http://canadianonlinepharmacynnm.com/
mexican pharmacies shipping to usa canada online pharmacies best online international pharmacies online pharmacies canada
buying prescription drugs canada
drug prices comparison
overseas pharmacies
pharmacy prescription
mail order pharmacies
candrugstore com
Your comment is awaiting moderation.
Terrific forum posts. Many thanks.
http://canadianpharmaciesnnm.com/
overseas pharmacy forum canadian viagra mail order pharmacies canadian pharmacy
canadian pharmacy meds
prescription drugs prices
cialis online
top rated online canadian pharmacies
canadian prescriptions
best canadian online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Amazing advice. With thanks!
http://canadianpharmacyntx.com/
best canadian prescription prices canada pharmaceuticals online online canadian discount pharmacy global pharmacy canada
drug stores near me
best price prescription drugs
pharmacy without dr prescriptions
canadian pharmacy meds
canadian online pharmacy
best price prescription drugs
Your comment is awaiting moderation.
You explained that perfectly.
http://canadianpharmaciesnnm.com/
visit poster’s website canada pharmaceuticals online online pharmacy usa north west pharmacy canada
prescription drugs prices
buy cialis
canadian drugs
walmart pharmacy price check
no prescription pharmacy
canadian prescriptions
Your comment is awaiting moderation.
Nicely put. Thanks a lot!
http://canadianpharmaciescubarx.com/
online pharmacy canada canada online pharmacies northwestpharmacy canadian viagra
canadian drug
canada pharmacies prescription drugs
international pharmacy
legitimate online pharmacies
canadian pharmacy viagra brand
canadian prescription drugstore
Your comment is awaiting moderation.
Thanks! Valuable information.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
online drugstore canadian online pharmacy canada pharmacies prescription drugs canada pharmacy
buying prescription drugs canada
online canadian pharcharmy
highest rated canadian pharmacies
ed meds online
canadian pharmacy online canada
prescription drugs prices
Your comment is awaiting moderation.
Whoa all kinds of valuable knowledge!
https://nicktambone.com/
the canadian pharmacy canadian online pharmacies canadian pharmacy without prescription online pharmacies canada
northwest pharmacy canada
cialis canadian pharmacy
canadian pharma companies
canadian drugstore
online discount pharmacy
canadian pharmacies
Your comment is awaiting moderation.
Valuable info. Thank you.
http://www.canadianpharmacymsn.com/
discount prescription drugs online canadian pharcharmy drugs without prescription canadianpharmacy
online drugstore
discount drugs online pharmacy
canadian pharmacy no prescription needed
internet pharmacy
canadapharmacyonline.com
online drugs
Your comment is awaiting moderation.
Wow all kinds of amazing tips!
http://canadianpharmacyntx.com/
safe canadian online pharmacies canadian pharmaceuticals online canadian online pharmacies canadian online pharmacy
canadapharmacyonline.com
best canadian pharmacies
canada pharmacies
online pharmacy no prescription
canada pharmacies
pharmacy price comparison
Your comment is awaiting moderation.
Nicely put, Thank you.
http://www.canadianpharmacymsn.com/
us pharmacy no prior prescription canada pharmaceuticals online prescription drug assistance northwestpharmacy
canadian pharmacies online
canadadrugs
buy cialis
canadian pharmacy viagra
get prescription online
drugs from canada
Your comment is awaiting moderation.
You stated this fantastically!
http://canadianpharmaciescubarx.com/
highest rated canadian pharmacies canada pharmacy online online drugstore canadian viagra
canada pharmacy online orders
best online pharmacy
canada drug prices
canadian pharmacy
prescription pricing
best online pharmacies canada
Your comment is awaiting moderation.
Cheers. Quite a lot of info!
http://canadianpharmacymim.com/
mexican online pharmacies canadian pharmaceuticals online prescription drug price comparison canadian pharcharmy
canadian drug
medication costs
pharmacy online mexico
mexican pharmacy online medications
online discount pharmacy
pharmacy prescription
Your comment is awaiting moderation.
You have made your point!
http://www.canadianpharmacymsn.com/
cheap prescription drugs online aarp approved canadian online pharmacies pharmacy online store northwest pharmacy
online pharmacy usa
canadian pharmacy without prescription
best online international pharmacies
canadapharmacyonline.com
northwest pharmacy canada
canadapharmacyonline com
Your comment is awaiting moderation.
Cheers! Useful information.
http://talahicc.com/
mexican pharmacy online northwestpharmacy canada pharmacies online prescriptions canadian pharmacies
canada pharmacy no prescription
canadian meds
northwestpharmacy
online drugstore
canadian mail order pharmacies
canadian online pharmacy reviews
Your comment is awaiting moderation.
You mentioned this adequately!
http://canadianpharmacysilo.com/
buy prescription drugs from canada canada pharmaceutical online ordering most reliable canadian pharmacies canadianpharmacy
drug stores near me
canadian drugstore
canadian online pharmacies
global pharmacy canada
canadian pharmacies online prescriptions
canadian pharmacy meds
Your comment is awaiting moderation.
Helpful stuff. With thanks!
http://canadianpharmaciescubarx.com/
canada pharmacy canada pharmacy best canadian prescription prices top rated canadian pharmacies online
prescription drug price comparison
best canadian online pharmacy
online pharmacy reviews
discount drugs online pharmacy
discount pharmacy
canada drug prices
Your comment is awaiting moderation.
You said this superbly.
http://canadianonlinepharmacynnm.com/
discount prescription drug northwest pharmacy king pharmacy global pharmacy canada
canadian pharmacies online prescriptions
online prescription drugs
canadian pharmacy viagra brand
canada pharmacy
canadian rx
king pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
You actually mentioned it wonderfully!
http://canadianonlinepharmacynnm.com/
pharmacy online store aarp approved canadian online pharmacies buy drugs online canada pharmaceuticals online
discount prescription drug
online pharmacies no prescription
best online pharmacy
drugs for sale
prescription cost
canadian drugstore online
Your comment is awaiting moderation.
Fantastic facts, Thanks a lot.
http://talahicc.com/
online canadian pharmacies canada drug canada drugs online pharmacy canada online pharmacies
buy prescription drugs canada
online pharmacies
online canadian pharmacy
canada pharmacy
pharmacy drug store
discount prescription drug
Your comment is awaiting moderation.
Very good data. Cheers.
http://canadianpharmaciescubarx.com/
canada drugs canadian drugs web medical information north west pharmacy canada
online discount pharmacy
prescription pricing
pharmacy online mexico
no 1 canadian pharcharmy online
best non prescription online pharmacies
discount drugs online pharmacy
Your comment is awaiting moderation.
Wow lots of terrific knowledge!
http://canadianpharmaciesnnm.com/
discount pharmacy online trust pharmacy canada canadian pharmacy meds north west pharmacy canada
canadian pharmacy meds
mexican pharmacy online
cheap prescription drugs
cialis online
discount prescription drug
canadian pharmacy online canada
Your comment is awaiting moderation.
Amazing plenty of superb data!
http://canadianpharmacysilo.com/
mail order pharmacy canada drugs discount drugs online pharmacy canadian viagra
canadian prescription
canadian family pharmacy
buy cialis
buy prescription drugs without doctor
<a href="http://www.era.ks.ua/guestbook/show_item_add_form/?__myform_unique=a9a6586fb97dbafacb4beb1e32aba504&common=side+affect+of+viagra+bica&common=ernestthupe%40gmail.com&common=+Wow+all+kinds+of+good+knowledge.+http%3A%2F%2Fviagrawithoutadoctormsn.com%2F+viagra+for+pet+viagra+generic+%0D%0Asmell+sensitivity+with+viagra+%0D%0Aviagra+100mg&commoncaptcha]=&submit=%D0%9E%D1%82%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%B8%D1%82%D1%8C”>reputable canadian mail order pharmacies
prescription drug assistance
Your comment is awaiting moderation.
Regards. Awesome stuff.
http://www.canadianpharmacymsn.com/
canadian family pharmacy canadian pharmaceuticals online buy online prescription drugs canadian online pharmacies
compare prescription prices
costco pharmacy pricing
discount drugs online pharmacy
best canadian prescription prices
no prescription pharmacies
canada pharmacy online reviews
Your comment is awaiting moderation.
Information very well taken!!
http://canadianpharmaciesnnm.com/
prescription cost comparison canada pharmacy online no prescription pharmacy trust pharmacy canada
canadapharmacy
canadian rx pharmacy online
canada pharmacy online no script
prescription cost
pharmacy near me
canada pharmacy online reviews